W świecie niewidomych
Teksty literackie bywają różne…czasem śmieszą, zdarza się, że nie interesują, ale bywa i tak, że poruszają. Często są świetnym przyczynkiem do rozpoczęcia dyskusji o rzeczach ważkich i trudnych. Tak było z tekstem o niewidomej dziewczynce i jej pytaniem: Jak niewidomy ma rozmawiać o kolorach?
Podręcznikowy fragment opowieści o Konstancji (bohaterce powieści O. Masiuk, Tydzień Konstancji), zainspirował mnie do przeprowadzenia zajęć dotykających tematów związanych z niepełnosprawnością, innością i empatią.
Uczniowie klasy V zostali poproszeni o przyniesienie na lekcję języka polskiego chusty lub szalika oraz pary skarpet. W ostatnią środę zajęcia rozpoczęli od zawiązania oczu. Kiedy „nastała ciemność”, kierując się usłyszanymi wskazówkami, wykonywali ilustrację. Mogli korzystać ze wszystkich posiadanych zmysłów z wyłączeniem wzroku. W całkowitym mroku wykonywali pracę, malując dom, kota, płot, tęczę, kwiaty i inne elementy wiejskiego krajobrazu. Drugie ćwiczenie, polegało na parowaniu skarpet o różnych kolorach. To zadanie uczniowie wykonywali również z zasłoniętymi oczami.
Obserwowanie reakcji dziecięcej, powstałych prac i tego, jak uruchamiane były przez nie inne zmysły niż wzrok, by ukończyć zadanie, przyniosło wiele refleksji. Oto niektóre z nich:
-dzieciom łatwiej jest zrozumieć, gdy odczują,
-empatii można się nauczyć,
-warto postawić się w sytuacji innego człowieka,
-z trudnych sytuacji można znaleźć wyjście,
-kreatywność i chęć poszukiwania rozwiązań można obudzić w każdym,
-problem można potraktować jak trening umiejętności.
A dzieci…no cóż, reagowały żywo, bo i ćwiczenia były niecodzienne (dla osób widzących noc zawsze kiedyś się kończy). Dziwiły się, mówiły o tym, co czują, śmiały się i głośno dyskutowały o swoich doświadczeniach podczas pracy. A następnie podjęły próbę ich opisu. Trudną choć istotną umiejętność tworzenia tekstu własnego i notowania przeżyć. Moim zdaniem udaną, gdyż opartą na własnym, rozpoznanym empirycznie sposobie mierzenia się z ciemnością – strefą codzienną osób niewidomych.
